Blog
Psychologia jedzenia, czyli o tym, czy kolor talerza może wpływać na odbiór smaku jedzonej z niego potrawy. Część pierwsza
Badania prowadzone w obrębie psychologii jedzenia cieszą się ostatnimi laty niemałym powodzeniem wśród naukowców. Zainteresowanie to nie dziwi, ponieważ pożywienie jest jednym z głównych aspektów funkcjonowania człowieka. Rozwój metod i narzędzi badawczych pozwala odkrywać coraz bardziej złożone zjawiska i zależności w tej dziedzinie. Aspektem będącym składową psychologii jedzenia, na którym chciałabym skupić się w poniższym tekście jest doznanie smakowe oraz możliwość jego modyfikacji poprzez działanie różnorodnych czynników. Znaczenie ciała w psychoterapii
Lekarz nie leczy złamania nogi, choroby nerek, płuc, serca, lecz chorego ze złamaną nogą, chorego z uszkodzeniem nerek itp. Nie chodzi tu o odmianę słów, lecz o praktyczną i dość banalną uwagę, że leczymy chorego człowieka, a nie chory narząd. Złamanie kończyny identyczne w lokalizacji stanowi inny problem lekarski u dwudziestoletniego chorego, niż u siedemdziesięcioletniego. Podobnie nie możemy mówić o chorobach „psychicznych” w przeciwstawieniu do chorób „somatycznych”. Pojęcie „chorej duszy” jest równie fałszywe jak pojęcie „chorego ciała”. Mamy do czynienia nie z chorym ciałem czy chorą duszą (psychiką), ale z chorym człowiekiem.
Antoni Kępiński, „Rytm życia”
"Jedzenie jest dla słabych ludzi". Internetowe społeczności pro-ana i pro-mia - zagrożenie czy pomoc w chorobie?
„Jedzenie jest dla słabych ludzi”; „Jeśli inni mówią Ci, że jesteś za chuda to Ci zazdroszczą”; „Jeśli inni widzą problem w Twoim stylu życia, to jest to ich problem, a nie Twój”. W "świecie motylków" (osoby należące do społeczności pro-ana nazywają siebie motylkami) można poczuć się rozumianym, akceptowanym i potrzebnym. Wspieranie się i chwalenie za przejawianie zachowań anorektycznych daje poczucie przynależności do grupy. Kto inny jak nie druga osoba zmagająca się z takimi samymi problemami zrozumie nasze myśli i uczucia? Stopniowo, niemal niezauważalnie, świat wirtualny zajmuje miejsce realnej rzeczywistości… Łatwo zapomnieć o tym jak bardzo jest niebezpieczny.Wpływowi mieszkańcy naszego brzucha. Mikrobiota jelitowa a zaburzenia emocjonalne i psychiczne
Ludzkie ciało jest gospodarzem ogromnej liczby różnorodnych drobnoustrojów (mikroorganizmów), które pełnią ważne i korzystne dla nas funkcje. O ile to, że oddziałują one na naszą fizjologię (np. uczestniczą w procesie trawienia) jest wiedzą powszechnie znaną, o tyle ich wpływ na nasze funkcjonowanie emocjonalne i zdrowie psychiczne może wydawać się czymś niejasnym i zaskakującym. Coraz większa liczba pojawiających się w ostatnich latach publikacji naukowych dotyczących zależności między mikroorganizmami a psychiką otwiera całkowicie nowy rozdział w psychiatrii i psychologii, a także powoli rozjaśnia nam tę fascynującą, acz wciąż zagadkową kwestię.
Ruch "body positive" - znaczenie, możliwości i ograniczenia
Żyjemy w czasach, gdzie każdy może podzielić się swoim życiem osobistym z innymi ludźmi poprzez portale społecznościowe. To tam codziennie widzimy setki zdjęć znajomych i obcych nam ludzi, którzy wpuszczają innych do swojego prywatnego, często intymnego życia. Od pewnego czasu na Instagramie, Twitterze czy Facebooku można zaobserwować rozwijający się ruch „body positive”. Jest to odpowiedź na promowany w mediach kanon piękna - nierealny i pełen filtrów. Ruch zachęca do życia w zgodzie z samym sobą oraz akceptacji swojego ciała. To brzmi idealnie. Momentami ta droga prowadzi jednak w ślepą uliczkę.Kiedy i jak się pożegnać. Zakończenie procesu psychoterapeutycznego
Zakończenie procesu terapeutycznego jest niezwykle ważnym etapem pracy terapeutycznej – zarówno dla pacjenta, jak i dla terapeuty. Wydaje się jednak, że często jest również tematem pomijanym, rzadko poruszanym. Decyzja o zakończeniu psychoterapii powinna być podjęta wspólnie przez pacjenta i terapeutę. Końcowa faza terapii jest nie mniej ważna niż inne – służy ona podsumowaniu efektów psychoterapii, wymaga zaadaptowaniu się do zmian, które zaszły w toku procesu w pacjencie i jego sytuacji życiowej, a często pozwala również na przepracowanie wcześniej niedostępnych tematów.Na czym polega psychoterapia
Psychoterapia jest to zastosowanie metod oddziaływania psychologicznego, które są ukierunkowane na zmianę zachowania, sposobu przeżywania i spostrzegania rzeczywistości. Docelowe zmiany muszą zostać uznane za pożądane przez pacjenta i psychoterapeutę. Psychoterapeuta stosuje metody psychoterapii w sposób świadomy i celowy, a metody te powinny posiadać naukowe ugruntowanie teoretyczne i empiryczne. Psychoterapia jest ukierunkowana na pomoc osobom, które doświadczają objawów zaburzeń psychicznych (np. depresji, nasilonego niepokoju) oraz osobom, które nie doświadczają objawów uznawanych w psychiatrii za niezdrowe, ale doświadczają potrzeby pomocy psychologicznej związanej z ich sytuacją życiowąCywilizacja w depresji
Depresja jest zaburzeniem psychicznym, którego wagi nie sposób przecenić. Według ustaleń Światowej Organizacji Zdrowia, z jego powodu cierpi powyżej 300 milionów ludzi i przynajmniej 1,5 miliona w samej Polsce1. Jeśli tylko uwzględnimy jeszcze najbliższych członków rodziny czy przyjaciół osób chorych, okaże się, jak astronomiczna jest liczba osób, na których życiu pośrednio lub bezpośrednio odciska się depresja.Psychoterapia psychodynamiczna - podstawowe intuicje i zasady
"Psychoterapia" - to tak poważnie i jednoznacznie brzmiące słowo w rzeczywistości jest pojęciem o wyjątkowo szerokim zakresie znaczeniowym. W jej ramach około trzy tysiące terapeutów w Polsce razem ze swoimi klientami wspólnie pracuje nad rozwiązywaniem ważkich problemów emocjonalnych, psychicznych lub życiowych [1]. Można powiedzieć jednak, że psychoterapia psychoterapii nierówna; każdy specjalista operuje bowiem w ramach jednego z teoretycznych nurtów, które często różnią się od siebie założeniami teoretycznymi, rozumieniem problemów i metodami pracy. Być może najlepiej rozpoznawalnym nurtem psychoterapii jest podejście psychoanalityczne (zwane także szerzej podejściem psychodynamicznym). Jego założycielem był słynny austriacki lekarz i neurolog Sigmund Freud. Innymi twórcami kładącymi podwaliny pod nurt psychoanalityczny byli Carl Gustav Jung, Alfred Adler, Melanie Klein i Jacques Lacan.Fit czy kit - czyli kilka słów o niebezpieczeństwach zdrowego odżywiania
Nie jest oficjalnie uznawana za zaburzenie odżywiania. Nie znajdziemy jej w aktualnie obowiązujących klasyfikacjach chorób i zaburzeń psychicznych. Nie ma statystyk obrazujących wielkość problemu jaki stanowi. Wystarczy jednak zajrzeć do mediów społecznościowych, by uświadomić sobie w jak dużym stopniu może dotykać naszego społeczeństwa. Niebezpieczna niczym anoreksja, niełatwa do dostrzeżenia jak bulimia, równie utrudniająca funkcjonowanie co obsesyjno-kompulsywne objadanie się, a wciąż mało znana. Mowa o ortoreksji – obsesji zdrowego odżywiania.Zrozumieć alpinistę? O biologicznych uwarunkowaniach pasji do sportów ekstremalnych
W obliczu niedawnych wydarzeń, nawet osoby, które do tej pory nie interesowały się wspinaczką górską natrafiły najpewniej na informacje o Tomaszu Mackiewiczu i Elisabeth Revol, próbujących zdobyć szczyt Nanga Parbat, czy o narodowej zimowej wyprawie na K2. Kiedy telewizja relacjonowała każdą chwilę akcji ratunkowej na Nanga Parbat i przekazywała najnowsze wieści od ekipy wspinaczy z K2, w internecie rozgorzały dyskusje, które zapewne nigdy nie zakończą się konkluzją odpowiadającą wszystkim zaangażowanym rozmówcom. Pośród wielu komentarzy ze słowami wsparcia, wyrażających wiarę w powodzenie wyprawy oraz podziw dla jej uczestników, mniej pochlebne osądy o takiej aktywności jak wspinaczka wysokogórska także nie były odosobnione. Negatywne opinie najczęściej klasyfikowały himalaistów jako skrajnych egoistów nastawionych na realizację indywidualnych potrzeb, którzy świadomie wystawiają się na ryzyko utraty życia, nie myśląc o swoich rodzinach, czy osobach, które ewentualnie ich ratując, narażają również siebie na niebezpieczeństwo.Postanowienia noworoczne. Realizm i rozwój
Przed nami zabawa sylwestrowa, Nowy Rok i rozpowszechniona w naszej kulturze praktyka podejmowania postanowień noworocznych. Powszechnie decydujemy się zrzucić wagę, rozpocząć ćwiczenia, zainwestować w życie towarzyskie, starannie oszczędzać lub przeczytać jakąś liczbę książek. Nawet jeśli nie wszyscy decydujemy się sformułować jakieś własne postanowienie z okazji rozpoczęcia nowego roku kalendarzowego, z pewnością każdy z nas zna osoby podejmujące się tego wyzwania. Przypadłością tego zwyczaju jest też jednak – obecna w niezliczonych żartach – łatwość, z jaką porzucamy przyjęte postanowienia. Czy w takim razie warto podejmować postanowienia noworoczne? Co mówią na ten temat wyniki badań naukowych? I jeśli tak, w jaki sposób można zatroszczyć się o to, by ich realizacja wypadła lepiej?„Smutno mi. Chyba mam depresję..." czyli kilka słów o (nie)zdrowiu psychicznym człowieka współczesnego. cz.II
Kiedy rozkłada nas choroba – pojawia się gorączka, kaszel, ból brzucha albo inne niepokojące objawy – często, zamiast iść prosto do lekarza, wybieramy drogę na skróty i o diagnozę pytamy „wujka Google”. W końcu to „specjalista” niemalże idealny – darmowy, dostępny o każdej porze dnia i nocy. Niestety, często na tym jego zalety się kończą. Internetowy doradca prezentuje w odpowiedzi na zapytanie chorego tysiące najróżniejszych diagnoz (od przeziębienia aż po rzadkie choroby śmiertelne), wśród których trudno jest znaleźć tę najbardziej prawdopodobną.Psycholog, psycholog kliniczny, psychoterapeuta - czym się zajmują i czym się od siebie różnią?
Osoba, która nie miała do tej pory do czynienia z nauką psychologii i zawodem psychologa może poczuć się nieco zagubiona zauważając, że na stronach poświeconych temu zagadnieniu pojawia się wiele określeń na, wydawałoby się, jeden, ten sam zawód. Oprócz podstawowego „psychologa” znajdziemy także „psychologa klinicznego”, czy „psychoterapeutę”. Czy te osoby mają taką samą wiedzę, czym się zajmują, czym się od siebie różnią? Na te pytania postaram się odpowiedzieć, przedstawiając również ścieżkę naukową i zawodową, którą musiały przebyć konkretne osoby, aby uzyskać taki tytuł.„Wszystko mnie stresuje. Cały czas jestem znerwicowany!” – czyli kilka słów o (nie)zdrowiu psychicznym człowieka współczesnego cz. I
Nerwice, zwane także zaburzeniami lękowymi dotyczą coraz większej części populacji. Ich rodzajów jest bardzo wiele – lękowa, natręctw, hipochondryczna, depresyjna – i świetnie ukrywają się pod przykrywką innych chorób dając odpowiednie objawy somatyczne. Według badania EZOP – pierwszego w Polsce badania epidemologicznego zaburzeń psychicznych przeprowadzonego zgodnie z metodologią Światowej Organizacji Zdrowia - szacuje się, że w Polsce na zaburzenia nerwicowe cierpi około 10% społeczeństwa.„Co Ty wyprawiasz idioto?! Zwariowałeś?” czyli stygmatyzacja osób chorych psychicznie w Polsce
Świr. Wariat. Nienormalny. Pewnie nie raz słyszałeś, gdy ktoś używał podobnych słów w stosunku do znajomego, który go zdenerwował, gburowatego szefa, który wydał polecenie nie do wykonania czy osoby uprawiającej wyjątkowo ryzykowną dyscyplinę sportową. Czy to coś niestosownego? Obraźliwego? Czy określenia te są przejawem dyskryminacji osób chorych psychicznie? Czy mogą negatywnie wpływać na rzeczywistość, w której żyją? Czy są w stanie utrudnić lub uniemożliwić im proces zdrowienia?
Prawdopodobnie w pierwszej chwili odpowiedziałbyś, że nie. To przecież niewulgarne określenia, których powszechnie używa się w stosunku do osób, których zachowanie wydaje się nieracjonalne, ryzykowne, absurdalne. W rzeczywistości jednak jest to jeden z najpowszechniejszych i najbardziej tolerowanych społecznie rodzajów stygmatyzacji, z którym na co dzień spotykają się osoby chore psychicznie. Co gorsza – nie jedyny.
„Nie ma zdrowia bez zdrowia psychicznego!” czyli o marszu o godność i kongresie zdrowia psychicznego
8 maja w Sali Marmurowej Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie odbył się pierwszy w Polsce Kongres Zdrowia Psychicznego, a następnie „Marsz o Godność” w obronie praw osób chorujących psychicznie. Chociaż w wydarzeniu wzięły udział setki osób, media na ten temat mówiły niewiele, a dziś – poza oficjalną stroną KZP i jednym portalem informacyjnym - trudno znaleźć o przemarszu jakiekolwiek informacje. Nienagłaśnianie go wydaje się niepokojące, ponieważ kwestia jakości i dostępności leczenia psychiatrycznego oraz opieki psychologicznej może dotyczyć nie tyko znajomych czy członków naszych rodzin, ale także nas samych.
Pomysł na organizację kongresu i marszu narodził się na przełomie roku 2014 i 2015, kiedy okazało się, że Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego ma zostać zlikwidowany w procesie legislacyjnym nad Ustawą o Zdrowiu Publicznym.Wzburzone tym pomysłem środowiska psychiatryczne, psychoterapeutyczne i psychologiczne podjęły stanowcze kroki mające na celu zatrzymanie tego procesu. Ostatecznie udało się powstrzymać likwidację NPOZ.
O nawykach - na czym polegają i jak możemy je modyfikować - plan działania
Nawyki, przyzwyczajenia, rutyny, maniery, zwyczaje - to słowa opisujące to samo zjawisko, które jest nam wszystkim dobrze znane. Każdy z nas codziennie powtarza co najmniej kilka swoich przyzwyczajeń, choć nierzadko nie zwracamy nawet uwagi na ich wykonywanie. Myślę, że zdecydowanej większości z nas zdarzyło się po wyjściu na ulicę poważnie zastanowić się nad tym, czy zamknęliśmy mieszkanie na klucz. Nie mogąc przypomnieć sobie czy to zrobiliśmy, wracamy się pod drzwi i okazuje się, że pomimo braku wspomnienia o wykonaniu tej czynności - mieszkanie jest zamknięte. Ten przykład bardzo dobrze obrazuje definicję nawyków - są to zautomatyzowane czynności, sposoby zachowania i reagowania, które nabywamy poprzez ćwiczenie.
Nawyki bardzo często pomagają nam w życiu. Chociażby powyższy przykład z zamykaniem drzwi - nie musimy obawiać się, że nawet, gdy się spieszymy zapomnimy przekręcić klucz w zamku. Wiele jest jeszcze innych przykładów pozytywnych rutyn - mycie zębów, wypijanie butelki wody w ciągu dnia, gaszenie światła przy wychodzeniu z pomieszczenia. Z wykonywania takich czynności w sposób automatyczny możemy się tylko cieszyć.
Czy warto pytać o zdanie specjalistów od zdrowia psychicznego? O ograniczeniach diagnozy
Proces diagnostyczny jest skomplikowany i czasochłonny. Wymaga sprawnej analizy wielu danych zebranych podczas obserwacji i szczegółowego wywiadu z pacjentem, badania obrazowego lub testowego. Mimo to, trafność stawianych diagnoz jest często niedoskonała a badacze wciąż pracują nad tym, aby była ona większa (O’malley, Cook, Price, Wildes, Hurdle, Ashton, 2005). Toteż, jeśli czasami nawet rzetelny proces diagnozy nie daje pewności, co do trafności rozpoznania, czy jest możliwe, aby postawić dobrą diagnozę w przypadku osób, które znamy jedynie z mediów? I czy psychiatrzy oraz psycholodzy są do tego uprawnieni?
W 2016 roku powstał manifest, w którym stwierdzano, że u Donalda Trumpa obserwuje się „zaburzenia wielkościowe, brak empatii i złośliwy narcyzm”. Pod taką diagnozą ówczesnego kandydata na prezydenta Stanów Zjednoczonych podpisało się 2600 psychiatrów i psychologów amerykańskich. Tym samym specjaliści ci złamali zasadę Goldwatera.
Choruję i znam swoje prawa. Czyli krótki poradnik dla osób leczących się psychiatrycznie i ich bliskich
Ktoś mądry powiedział mi kiedyś, że czasami należy mówić rzeczy (dla nas) oczywiste, co było zupełnie nieoczywiste i bardzo potrzebne. Dlatego ja dzisiaj też zacznę od rzeczy oczywistych. Pacjent nie jest pacjentem w pierwszej kolejności - jest matką, synem, czy mężem, przełożoną lub podwładnym. A na początku zawsze jest człowiekiem. Co więcej, człowiekiem nigdy być nie przestaje.
Dlatego każdy posiada prawa przyznane mu na mocy Rozdziału II Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. oraz Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Są to m.in.: prawo do ochrony życia, prawo do nietykalności osobistej, prawo do obrony, prawo do rzetelnego sądu, prawo do prywatności, prawo do nauki czy dostępu do opieki zdrowotnej.
"Ona jest tak samo zimna jak moja matka" - kilka słów o przeniesieniu w relacji terapeutycznej
Oczywistym jest, że procesowi terapeutycznemu towarzyszy mnóstwo emocji – w końcu terapia to swego rodzaju podróż w głąb siebie, której celem jest między innymi lepsze poznanie i zrozumienie swojego wewnętrznego Ja. Aby to osiągnąć trzeba otworzyć się przed drugą osobą i zwierzyć z najgłębszych i najbardziej intymnych doświadczeń, pragnień i uczuć. Psychoterapeuta jest w tym procesie postacią kluczową, ponieważ pełni rolę „przewodnika” - wskazuje, ale nie narzuca, wspiera i komentuje, ale nie daje gotowych rozwiązań, konfrontuje i pomaga zmieniać świadome i nieświadome aspekty tego, jak postrzegamy siebie, ludzi i świat.Strach ma wielkie oczy. O psychoterapii w Polsce
Na pytanie o sposób porowadzenia psychoterapii i poziom kompetencji polskich psychoterapeutów w sposób systematyczny i możliwie szczegółowy próbowali odpowiedzieć pracownicy Wydziału Psychologii UW. Wyniki ważnego badania, w którym dokonali przeglądu praktyki psychoterapeutycznej w Polsce, zostały właśnie opublikowane (1).W poszukiwaniu swojego miejsca na ziemi. O uchodźcach raz jeszcze
Przeglądając gazety czy Internet można dostrzec, że stosunek Polaków do przyjmowania uchodźców jest co najmniej niechętny. Swoją antypatię tłumaczymy tym, że wpuszczając ich do kraju wpuścimy tym samym terrorystów, że po przyjeździe zabiorą nam miejsca pracy, że będą atakować Polki. Z pomocą mediów stawiamy znak równości między islamem a terroryzmem, między uchodźcami a imigrantami, między cudzoziemcami a przestępcami.(Za)ciasne ramy normalności...
Odsetek osób chorujących na schizofrenią na całym świecie jest taki sam i wynosi 1%. Bez względu na to w jakim zakątku świata się urodziliśmy szansa, że zachorujemy jest taka sama. Inaczej jest jednak z wychodzeniem ze schizofrenii. Co może być zaskakujące, lepsze rokowania na powrót do zdrowia dotyczą osób z krajów rozwijających się (np. Mołdawia, Boliwia, Albania) niż krajów rozwiniętych (np. USA, Wielkiej Brytanii, Niemiec).Pierwsza konferencja z cyklu "Praktyczne aspekty pracy psychoterapeutycznej" już za nami...
W sobotę 14 maja 2016 roku w Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie odbyła się konferencja pod tytułem „Na pograniczu psychozy”, pierwsza edycja cyklu „Praktyczne aspekty pracy psychoterapeutycznej”. Konferencja była organizowana przez Polskie Towarzystwo na rzecz Psychologicznego i Społecznego Podejścia do Psychoz (Polski oddział ISPS), Instytut Analizy Grupowej „Rasztów”, Ośrodek Psychoterapii i Psychiatrii PSYCHE PLUS oraz Akademię Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej.„Czy warto umieć czytać w myślach?” czyli kilka słów o mentalizacji
Wyobraźmy sobie następującą sytuację. Jesteśmy w restauracji. Przy stoliku obok siedzi kobieta. Spogląda na telefon, potem na zegarek, wypatruje przez okno. Wszystko robi bardzo szybko. Po pewnym czasie przychodzi mężczyzna, który uśmiecha się do niej szeroko, jednak ona tego nie odwzajemnia, jest wzburzona, zaczyna żywo gestykulować, nadmiernie głośno mówić, ma napiętą twarz. Spodziewamy się, że kobieta czekała na mężczyznę, a ten się spóźnił. Zachowywała się nerwowo już przed jego przybyciem – być może się niepokoiła. Gdy przyszedł, zaczęła robić mu wyrzuty. Pewnie czuła dużą złość, tym bardziej, że twarz mężczyzny nie wyrażała żalu czy poczucia winy.Warszawiak przestraszony i smutny. Analiza raportu nt. stanu zdrowia mieszkańców Warszawy wskazuje na większą rozpoznawalność zaburzeń nastroju i zaburzeń nerwicowych w porównaniu do reszty kraju
Warszawa to nowoczesne miasto, które oferuje wiele możliwych ścieżek rozwoju, wysoki komfort życia, dostęp do wielu atrakcji. Jednocześnie wielu kojarzy się przede wszystkim z pędem, gwarem, hałasem, z niekończącym się wyścigiem szczurów. Bodźce, które oddziałują na przeciętnego Warszawiaka są bardziej zróżnicowane i nasilone niż w przypadku przeciętnego Polaka. Można zatem przypuszczać, że specyfika trudności psychicznych doświadczanych przez mieszkańców stolicy będzie nieco odmienna. Jednocześnie wydaje się, że większa będzie dostępność specjalistycznej opieki w tym zakresie.Po kolejnej demonstracji przed sejmem w Warszawie… Kilka słów o uzgadnianiu znaczeń
Generalnie nie lubię oglądać telewizji. Chwilami jestem nawet wdzięczna moim dzieciom, które głośno protestują, kiedy staram się słuchać rozmów kolejnych ekspertów i polityków. Wyłączam TV. Odcinam się wtedy od rzeczywistości zewnętrznej i zanurzam w świat wyobraźni małych ludzi. Zamieniam świat realny na świat fantazji… I przy tym nie mam wątpliwości, która rzeczywistość jest bardziej prawdziwa.Wyobraź to sobie. Trudności w codziennym funkcjonowaniu osób z rozpoznaniem schizofrenii
Schizofrenia wielu osobom kojarzy się głównie z objawami wytwórczymi – urojeniami, myślami prześladowczymi, tworzeniem własnej rzeczywistości i uciekaniem w nią. Tymczasem jest to jedna ze stron schizofrenii – może bardziej spektakularna, budząca zaciekawienie, fascynację, lęk; być może dlatego że tak różna, trudna do wyobrażenia dla osób, które nigdy nie doświadczyły objawów psychotycznych. Ale te objawy to tylko część doświadczeń związanych z chorobą. Dzięki lekom przeciwpsychotycznym można dziś znacząco zredukować objawy pozytywne i zmniejszyć częstość nawrotów epizodów psychotycznych. Ale codzienność, nawet przy nieobecności tych objawów, jest trudna. Jak bardzo?Nie być samotną wyspą. Bliskie relacje wśród osób z doświadczeniem psychozy
Pierwszymi skojarzeniami pojawiającymi się w odpowiedzi na hasło "schizofrenia" są towarzyszące tej chorobie objawy pozytywne - omamy i urojenia. Na wielu płaszczyznach zmieniają one sposób odbioru rzeczywistości osoby dotkniętej psychozą oraz wywołują niezrozumienie i lęk otoczenia. Faza ostrej psychozy z nasilonymi omamami i urojeniami nie trwa zazwyczaj zbyt długo. Ustępujące objawy wytwórcze powodują wysunięcie się na pierwszy plan innych trudności: specyficznych zaburzeń poznawczych i spadku aktywności. Szczególnie istotnym, chociaż często pomijanym problemem dotykającym chorych, jest przejmujące poczucie samotności [1].