Psychoedukacja

Cztery Oskary w 2015 roku, w tym dla najlepszego filmu. Jego oglądanie to czysta przyjemność, a reżyser Alejandro González Iñárritu zadbał o każdy szczegół. O jakim filmie mowa? Birdman – film, który zainteresuje nie tylko fanów Batmana, ale też miłośników kina psychologicznego. Główny bohater, Riggan Thomson, boryka się z drastyczną rzeczywistością. Niegdyś uwielbiany za odgrywanie roli superbohatera, po latach przerwy próbuje powrócić w wielkim stylu do świata gwiazd oraz odzyskać uznanie fanów i krytyków wystawiając sztukę na Broadway'u. Bycie aktorem, reżyserem i scenarzystą jednocześnie jest dla niego niezwykle stresujące. Na naszego bohatera wywierana jest presja z zewnątrz (producenci, wspomniani wcześniej krytycy i fani), jednak kluczową sprawą okazuje się jego psychika i przeszłość. W momentach najbardziej krytycznych pojawia się jego alter ego – Birdman, superbohater, który niegdyś dał mu przepustkę do wielkiej sławy.

Całkiem niespodziewanie albo, jak to się częściej zdarza, powolutku, niepostrzeżenie, świat zaczyna wyglądać zupełnie inaczej. Dobrze znane sprzęty, miejsca, ludzie, których sposób mówienia i zachowanie były do niedawna oczywiste, wydają się teraz odmienione - przyciągają uwagę, zatrzymują wzrok, budzą niepokój. Rzeczywistość inaczej brzmi, pachnie, smakuje. Intensywniej. Zmiana nie pozwala czuć się bezpiecznie. W takim świecie można się pogubić. Proste czynności, wykonywane niemal automatycznie, wymagają zastanowienia. Atmosfera przypomina naładowaną elektrycznością ciszę przed burzą. Narasta niejasne poczucie, że coś zaraz musi się wydarzyć… I nagle wszystko staje się jasne! Luźne, niepowiązane dotychczas zdarzenia tworzą spójną całość. Ulga, spokój. Co z tego, że lekarze nazywają to psychozą…

Ostatnio miałem okazję do czytania kilka artykułów nt. tytułowych pojęć i ich dyskutowania w gronie analityków grupowych. (Dla jasności. Analiza grupowa to jedna ze szkół psychoterapii psychoanalitycznej, która ma zastosowanie w terapii grupowej.) I niestety - jak to bywa z tekstami psychoanalitycznymi – niejasnym dla mnie było na czym polegają różnice między tymi terminami (i jak się okazało dla kolegów też). Postanowiłem zatem w tym miejscu podać definicje tych pojęć i spróbować zmierzyć się z zestawieniem tych terminów w jednym miejscu.