Problemy wokół tożsamości
Problemy związane z tożsamością dotyczą wewnętrznych konfliktów, które pojawiają się, gdy jednostka ma trudności z określeniem, kim naprawdę jest, lub gdy występuje rozdźwięk między jej rzeczywistym „ja” a tym, jak jest postrzegana przez innych. Zaburzenia w postrzeganiu samego siebie prowadzą do uczuć takich jak niepewność, lęk, izolacja, niezrozumienie, zagubienie czy osamotnienie. Silnie przeżywany kryzys tożsamości może znacząco utrudniać codzienne funkcjonowanie, a w skrajnych przypadkach prowadzić do poważnych konsekwencji psychicznych, takich jak depresja czy zaburzenia lękowe.
Kryzys tożsamości przejawia się na wielu poziomach funkcjonowania. Do kluczowych objawów należą: nasilony lęk przed utratą kontroli nad własnym życiem oraz dezintegracja wewnętrznego poczucia spójności. W sferze emocjonalnej osoby doświadczające takiego kryzysu często odczuwają wewnętrzne rozbicie, mają trudności w rozumieniu zarówno własnych, jak i cudzych stanów emocjonalnych, a także doświadczają częstych wahań nastroju. Zauważa się również skrajne wzorce zachowań społecznych – od nadmiernego uzależnienia od innych po całkowitą izolację. Charakterystyczna jest także niezdolność do rozróżniania własnych potrzeb i pragnień od oczekiwań otoczenia.
Jako najistotniejsze czynniki prowadzące do problemów tożsamościowych wskazuje się nacisk społeczny oraz konflikty kulturowe. W zglobalizowanym świecie, w którym ścierają się różne kultury i wartości, jednostka często doświadcza sprzecznych oczekiwań. Dodatkowo współczesna rzeczywistość narzuca konieczność kreowania idealnego wizerunku i dążenia do bycia „kimś”. W takim kontekście niemal nieuniknione stają się konflikty pomiędzy autentycznymi potrzebami a zinternalizowanymi wymaganiami społecznymi.
Coraz częściej mówi się o problemach tożsamościowych w obszarze seksualności i doświadczanej płci. Tożsamość płciowa i seksualna stanowią kluczowe elementy ludzkiej tożsamości, wpływając na sposób, w jaki jednostki postrzegają siebie i swoje miejsce w społeczeństwie. Tożsamość seksualna dotyczy tego, do kogo odczuwamy pociąg emocjonalny i/lub seksualny (m.in. heteroseksualna, homoseksualna, biseksualna, panseksualna, aseksualna). Natomiast tożsamość płciowa odnosi się do poczucia przynależności do określonej płci, które może, ale nie musi, pokrywać się z płcią przypisaną przy urodzeniu (m.in. cispłciowa, transpłciowa, niebinarna, agender, genderfluid).
Obecnie w postrzeganiu płci i seksualności odchodzi się od sztywnych ram wyznaczanych przez binarny podział na kobietę i mężczyznę. Zamiast tego traktuje się je jako zjawiska wielowymiarowe i płynne – rodzaj kontinuum, po którym możemy się przemieszczać w trakcie naszego życia.
Pewne osoby doświadczają głębokiej niezgodności między doświadczaną płcią a tą przypisaną przy narodzinach. Osoby transpłciowe często dążą do ekspresji płci z którą się utożsamiają, co pomaga im osiągnąć wewnętrzne poczucie spójności i dobrostan psychiczny. Niekiedy jednak oczekiwania społeczne ograniczają swobodną ekspresję własnej tożsamości płciowej, co może wywoływać silne uczucia takie jak niezrozumienie, zagubienie czy osamotnienie. Pojawia się również lęk przed oceną otoczenia mogący prowadzić do zwiększającej się izolacji i wewnętrznej frustracji. Brak akceptacji ze strony rodziny i bliskich osób pogłębia doświadczane cierpienie, utrudnia również określenie własnej tożsamości oraz zrozumienie swoich potrzeb i pragnień. Natomiast wsparcie i zrozumienie pomaga zaakceptować własną odrębność i czerpać satysfakcję z życia w zgodzie ze sobą.
Zakres leczenia i wsparcia:
- Ukrywanie prawdziwej tożsamości z lęku przed brakiem akceptacji;
- Trudności w różnicowaniu własnych pragnień od oczekiwań otoczenia;
- Trudności w podejmowaniu życiowych decyzji;
- Brak pełnej świadomości własnego "ja";
- Trudności wokół tożsamości seksualnej i płciowej;
- Brak poczucia ciągłości tożsamości w czasie.
Poniżej znajdziesz profile naszych psychoterapeutów, z którymi możesz się skonsultować:
Dr Grażyna Fabiszewska Psycholog, Psychoterapeuta
Doktor nauk humanistycznych w zakresie psychologii. Prowadzi psychoterapię indywidualną oraz terapię par i rodzin. Jest w trakcie czteroletniego szkolenia psychoterapeutycznego w Instytucie Analizy Grupowej "Rasztów" (IAGR), aktualnie w procesie certyfikacji, pracuje pod stałą superwizją.
Czytaj więcej
Katarzyna Gerej Psycholog, Psychoterapeuta
Prowadzi psychoterapię indywidualną osób dorosłych. Aktualnie w procesie certyfikacji w ramach Studium Psychoterapii oraz Szkoły Psychoterapii Osób z Problemem Uzależnienia w Laboratorium Psychoedukacji. Ukończyła pierwszy stopień szkolenia MBT – psychoterapii opartej na mentalizacji (szkolenie certyfikowane przez Anna Freud Centre), a także PreCore Training ISTDP – Intensywnej Krótkoterminowej Psychoterapii Dynamicznej w Laboratorium Psychoedukacji. Psychoterapię prowadzi również w j. angielskim.
Czytaj więcej
Irena MusiałkiewiczPsycholog, Psychoterapeuta
Prowadzi psychoterapię indywidualną. Pracuje w Szpitalu Wolskim głównie z osobami z doświadczeniem psychozy (schizofrenią, uporczywe zaburzenia urojeniowe, CHAD), a także z osobami z zaburzeniami osobowości, depresją i zaburzeniami lękowymi.
Czytaj więcej
Aneta NieznańskaPsycholog, Psychoterapeuta
Od ponad 15 lat zajmuje się prowadzeniem terapii indywidualnej i grupowej. Swoją praktykę psychoterapeutyczną rozpoczęła w zespole Ośrodka Psychoterapii „Rasztów”. Posiada Certyfikat Analityka Grupowego (Nr 20) oraz Psychoterapeuty indywidualnego (Nr 25) Instytutu Analizy Grupowej „Rasztów” (IGAR). Uczestniczy w superwizjach i seminariach klinicznych w nurcie psychoanalitycznym.
Czytaj więcej
Dr Maciej ZbyszewskiPsycholog, Psychoterapeuta
Pracuje psychoterapeutycznie od 2005 roku. Prowadzi psychoterapię indywidualną oraz grupową. Uzyskał Certyfikat Analityka Grupowego (nr 70) przyznany przez Instytut Analizy Grupowej „Rasztów” (IAGR) oraz tytuł specjalisty w dziedzinie psychologii klinicznej. Doktor nauk społecznych w zakresie psychologii.
Czytaj więcej